Limon nasıl 100 TL oldu?

Aleyna Sevim – Milliyet’in de gündeme getirdiği, 6 ay önce para etmediği için çiftçinin dere yatakları ve çöpe döktüğü limon fiyatları uçtu. Hasat zamanı düşük alım fiyatı nedeniyle birçok tarlada dalda çürüyen limon marketlerde kilosu 60-90 liraya satılıyor.

Dalından değil…

Mersin Erdemli Ziraat Odası Genel Sekreteri ve Ziraat Mühendisi Aydın Çiftçi, limonun merkezi Erdemli’de bile limon fiyatının 40 lira olduğunu kaydetti. Nevşehir’deki depolardan çıkan limonların yüksek fiyatla pazara sunulduğunu aktaran Çiftçi, “Bu sene verim çok iyiydi ama mayer cinsi dahil limonlar para etmedi. Alıcı olmadığı için limon çiftçinin elinde kaldı. Hasat edilecek limon kalmayınca da depolardaki limonlar satılmaya başlandı, fiyat yükseldi. Fiyat ancak hasat başladığında düşebilir. Ağustos ve eylül ayında” dedi.

Ağaçta kaldı…

Adana Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan da artan limon fiyatlarıyla ilgili şunları anlattı: “Geçen yıl verim çok iyiydi, çok olunca fiyat düştü. Hasat döneminde limonun kilosu 30 kuruşa kadar geriledi, satılamadı. ‘Depoya koyarsam para etmez’ dediler ağaçta kaldı. Depoya limon az girdi sonra da fiyatlar yükseldi. Burada geçen yıl 3 milyon 200 bin rekolte vardı. Bu sene bunun yüzde 25’i yok. 2024 yılı için sadece erkenci mayer cinsi limonlar iyi görünüyor, diğer ürünler zayıf.”

Hal’de 60 lira

İBB Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı’nın resmi sitesinde yer alan bilgilere göre ise limonların fiyatının 30 lira ile 65 lira arasında değiştiği görüldü.

– Limon (kg): 50-65 TL

– Limon (çıkma) sandık: 30-40 TL

– Limon (lamas kg): 50-60 TL

‘15 gün önce 4 liradan verdim’

Hatay Arsuz Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Nal, bölgesinde tek tük limon olduğunu belirterek “15 gün önce bahçemi topladım. 4 liradan verdim. Nakliye, işçilik işin bahanesi. Sezonda verim iyiydi, fiyat yerlerdeydi. Geçen yıl limonlar dalda kaldı, verim düştü, ağaçlar meyve vermekte zorlanıyor. Böyle giderse limon üretimi yüzde 50 düşer.”

‘300 limon ağacını söktüm’

Adana’da çiftçilik yapan Sefa Geylani de geçen yıl ürünlerini satamadığı için limon ağaçlarının bir kısmını söktüğünü söyleyerek, “2000 dönüm limonum vardı 300 dönümünü sökmüşüzdür. Onlar odun oldu. Bu sene fiyatlar iyi olacak gibi. Ağaçlar yorgun ve verim zayıf. Dalda ancak geçen yılın yarısı olur. Nakliye işçi depo hepsi masraf” dedi.

Üretimde düşüş var

TÜİK verilerine göre, geçen ay yayınladığı 2024 yılı Bitkisel Üretim 1.Tahmini verilerine göre turunçgil meyvelerinden limonda yüzde 16,2 düşüş öngörülüyor. Aralık 2023 verilerine göre ise turunçgil meyvelerinden limonda yüzde 75,8 oranında üretimin arttı.

‘Zamanında bedava verdim almadılar’

Limon üreticisi çiftçi Şevket Uludağ geçen yıl para etmeyince alıcı bulamadıklarını söyledi ve şunları dedi: “Bir sürü tüccar var ama götürdüğü yerde para etmediği için limonu almıyor. Ben limonumun bir kısmını vermiştim bir kısmı ağaçta kalmıştı. ‘Gelin bedava alın yeter ki ağacım da ürün kalmasın’ dedim yine de almadılar. Limonlarım çürüdü gitti. Tarlada kaldı. İşçi ve mazot parasını kurtarmıyor dediler. Bu sene umut var ama ürünümüz az. Toplamak için işçi yevmiyesi 700 lira. Depolarda mal olmayınca fiyatlar yükselmiş olabilir” dedi.

Türkiye 4. sırada

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü’nün Temmuz 2023 Tarım Ürünleri Piyasaları Raporu’na göre limonda Meksika, Arjantin ve AB en önemli üretici, Türkiye ise Türkiye’nin 4. sırada. Raporda, Türkiye’de 2023 yılının ilk 4 ayında 242 bin 762 ton ihracat, 2022 ton ise ithalat gerçekleştiği ifade edildi.​